کاوش موضوع ری
صفحه اصلی
ری
شهر رِی (با نام تاریخی رِی) (لقب: مادر تهران) () مرکز شهرستان ری در استان تهران در کشور ایران است. ری از کهن‌ترین شهرهای جهان است به‌طوری‌که این منطقه را در گذشته «شیخ‌البلاد» می‌گفتند. تاریخ پیدایش ری به زمان اقوام آریایی می‌رسد و در آن زمان، ری از همهٔ شهرهای ماد بزرگتر بوده است. ری در قدمت و پیدایش با بابل و نینوا هم ردیف است و در دوره اسلامی پس از بغداد مهم‌ترین شهر بلاد اسلامی محسوب می‌شده است. ری در لغت به معنای شهر سلطنتی است. ساکن و اهل ری را رازی می‌نامند. ری در بخشی از دورهٔ زیاریان و نیز دورهٔ سلجوقیان پایتخت ایران بوده است. این شهر در طول تاریخ به نام‌های گوناگونی خوانده می‌شده. راکس، راز، راگز، راگا، رغه، ارشکیه، راگو، راگیا، راگیانا، رام‌اردشیر، ام‌البلاد، ری‌شهر، شیخ‌البلاد و محمدیه از نام‌هایی بوده‌اند که ری در هر دوره به مناسبتی با یکی از این نام‌ها خوانده می‌شده است. ری همواره یکی از شهرهای مهم ایران باستان به‌شمار می‌رفته و دوره‌ای نیز پایتخت ایران باستان بوده است.بر مبنای آخرین داده‌های دقیق جغرافیایی درازای ری ۱۴ کیلومتر می‌باشد. این شهر در قرن چهارم هجری بزرگ‌ترین مرکز از مراکز چهارگانهٔ ایالت جبال بوده است. ابن حوقل ذکر می‌کند که بعد از بغداد آبادتر از ری شهری در شرق نیست، جز آن‌که نیشابور به وسعت از آن بیشتر و بزرگتر است.
با وجود این‌که شهرری مرکز شهرستان ری است، امّا این شهر به‌عنوان منطقهٔ ۲۰ شهرداری تهران نیز محسوب می‌شود. در فرهنگ عامیانه به این شهر به واسطهٔ مدفون بودن عبدالعظیم حسنی، شاه عبدالعظیم نیز می‌گویند.
شهر ری با داشتن ۱۹۸ اثر باستانی، تاریخی و اسلامی، گنجینه‌ای کامل از یادگارهای دوران پیش از تاریخ، دوره‌های مختلف تاریخی، دوران اسلامی و حتی عصر پهلوی را در خود جای داده است. ری، یکی از کهن‌ترین شهرهای ایران و جهان است. نام این شهر در سنگ‌نوشته بیستونِ داریوش بزرگ به شکل «راگا» دیده می‌شود. یافته‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهند که ری بیش از هفت هزار سال قدمت دارد و در دوره‌ای طولانی، پایتخت ایران بوده است.
ضمن کاوشهای علمی که سال ۱۹۳۵ به کوشش هیئتی آمریکایی به ریاست دکتر اریش فریدریش اشمیت (Erich F. Schmidt) در دامنة جنوبی کوه چشمة علی و اراضی مشرف به باغ صفائیه، در ری بعمل آمده، ظروفی سفالین و نقش متعلق به‌حدود شش تاچهار هزار سال‌قبل کشف، و معلوم گردید که در کنار آب صاف و زلال این چشمة قدیمی مردمی متمدن زندگی می‌کردند، و همانند ساکنان دیگر نقاط سرزمین باستانی ایران از خود یادگارهایی بازگذارده‌اند. گزارشهای مبسوطی از دکتر اشمید در این باب در بولتن موزة دانشگاه پنسلوانیا، فیلادلفیا، شماره‌های ژانویه ۱۹۳۵، ص ۲۰۵، و مارس همان سال، ص ۱۴۱، و مارس ۱۹۳۶، ص ۷۹ انتشار یافته است.... بیشتر در ویکی پدیا
